Fundacje rodzinne w Polsce będą zakładane od 22 maja 2023 roku

Aktualności

W dniu 21 lutego br. w Dzienniku Ustaw pojawiło się ogłoszenie Ustawy z dnia 26 stycznia 2023 roku o fundacji rodzinnej.

Oznacza to, że po trzech miesiącach od tego dnia będziemy mogli zakładać fundacje rodzinne w Polsce.

Zapraszamy do syntetycznego opracowania nt. fundacji rodzinnej w Polsce.

Cele jakie ma spełniać fundacja rodzinna

  • zapewnienie funkcjonowania przedsiębiorstwa przez pokolenia;
  • zapewnienie wielopokoleniowego zarządzania majątkiem rodzinnym;
  • zabezpieczenie majątku rodzinnego przed rozdrobnieniem poprzez jego skonsolidowanie w ramach jednego podmiotu;
  • ochrona majątku rodzinnego oraz efektywne zarządzenie tym majątkiem, a także realizacja strategii dalszego jego rozwoju;
  • zabezpieczenie interesów beneficjentów, w tym takżew ramach przyszłych pokoleń rodziny.

Działalność gospodarcza fundacji rodzinnej

Fundacja rodzinna będzie mogła wykonywać tylko działalność gospodarczą w zakresie wskazanymw ustawie:

  • zbywanie mienia, o ile mienie to nie zostanie nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;
  • najem, dzierżawa lub udostępnianie mienia do korzystania na innej podstawie;
  • przystępowanie i uczestnictwo w spółkach handlowych, funduszach inwestycyjnych, spółdzielniach oraz podmiotach o podobnym charakterze mających swoją siedzibę w kraju lub zagranicą;
  • nabywanie i zbywanie papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;
  • udzielanie pożyczek podmiotom wskazanym w ustawie;
  • obrót zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej,
  • produkcja przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu;
  • gospodarki leśnej.
Powstanie fundacji rodzinnej
Do powstania fundacji rodzinnej wymagane będzie:
  • złożenie oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo w testamencie (forma aktu notarialnego);
  • ustalenie statutu;
  • sporządzenie spisu majątku;
  • ustanowienie organów fundacji rodzinnej;
  • wniesienie funduszu założycielskiego (min. 100 000 zł) przed wpisaniem do rejestru fundacji rodzinnych, jeśli fundacja ustanawiana jest w testamencie – wniesienie funduszu założycielskiego w terminie dwóch lat od wpisania do rejestru fundacji rodzinnych;
  • wpisanie do rejestru fundacji rodzinnych – Sądem rejestrowym będzie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim.
Statut fundacji rodzinnej ma określać:
  • nazwę isiedzibę fundacji rodzinnej;
  • szczegółowy cel fundacji rodzinnej;
  • sposób określenia beneficjenta oraz zakres przysługujących mu uprawnień;
  • zasady prowadzenia listy beneficjentów;
  • zasady, w tym szczegółowy tryb, zrzeczenia się uprawnień przez beneficjenta;
  • czas trwania fundacji rodzinnej;
  • fundusz założycielski ze wskazaniem mienia wnoszonego do fundacji rodzinnej przez fundatora;
  • zasady powoływania, odwoływania, oraz uprawnienia i obowiązki członków organów;
  • zasady reprezentacji fundacji rodzinnej przez zarząd oraz przez inne organy w wypadkach wskazanychw ustawie;
  • podmiot uprawniony do zatwierdzenia czynności zarządu fundacji rodzinnej w organizacji;
  • wskazanie co najmniej jednego beneficjenta uprawnionego do uczestnictwa w zgromadzeniu beneficjentów;
  • zasady zmiany statutu;
  • przeznaczenie majątku fundacji rodzinnej po jej rozwiązaniu, w tym określenie beneficjenta uprawnionego do mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.
Fundator fundacji rodzinnej
  • fundatorem fundacji rodzinnej będzie mogła być wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych;
  • fundację rodzinną będzie mogło utworzyć kilku fundatorów, w tym osoby niespokrewnione ze sobą;
  • fundacja rodzinna utworzona w testamencie będzie mogła mieć tylko jednego fundatora;
  • fundator będzie mógł upoważnić inną osobę do wykonywania przysługujących mu uprawnień;
  • prawa i obowiązki fundatora mają być niezbywalne, statut nie będzie mógł stanowić inaczej.
Beneficjenci fundacji rodzinnej
  • osoby fizyczne;
  • organizacje pożytku publicznego;
  • fundatorzy.
Uprawnienia beneficjentów fundacji rodzinnej
  • prawa i obowiązki beneficjenta mają być niezbywalne;
  • zrzeczenie się uprawnień przez beneficjenta wymagać będzie zachowania formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym;
  • zrzeczenie się wszystkich uprawnień przez beneficjenta ma być równoznaczne ze zrzeczeniem się statusu beneficjenta;
  • beneficjent ma mieć prawo do:
    • uzyskania informacji o działalności fundacji, w tym do
      • wglądu do dokumentów fundacji rodzinnej;
      • żądania wyjaśnień od zarządu;
    • uczestnictwa w zgromadzeniu beneficjentów, jeżeli tak stanowić będzie statut.
Organy fundacji rodzinnej – zarząd
  • ma składać się z jednego lub większej liczby powołanych członków;
  • będzie powoływany na trzyletnią kadencję, chyba że statut będzie stanowić inaczej;
  • zakaz łączenia funkcji członka zarządu i członka rady nadzorczej.
Organy fundacji rodzinnej – zadania zarządu
  • prowadzenie spraw fundacji rodzinnej oraz reprezentowanie jej na zewnątrz;
  • realizacja celów fundacji rodzinnej określonych w statucie;
  • podejmowanie czynności związanych z zapewnieniem płynności finansowej i wypłacalności fundacji rodzinnej;
  • tworzenie, prowadzenie i aktualizacja listy beneficjentów zgodnie z przepisami ustawy oraz zasadami zawartymiw statucie;
  • informowanie beneficjenta o przysługującym mu świadczeniu;
  • realizacja świadczeń przysługujących beneficjentowi.
Organy fundacji rodzinnej – zgromadzenie beneficjentów
  • fundator w statucie będzie ustanawiać zgromadzenie beneficjentów;
  • tworzyć go będą beneficjenci, którym w statucie przyznano uprawnienie do uczestnictwa w nim;
  • zgromadzenie, co do zasady, zwoływać będzie zarząd, chyba że statut będzie stanowić inaczej;
  • będzie podejmować uchwały w kwestiach wymienionychw ustawie lub statucie;
  • w przypadku śmierci fundatora i braku rady nadzorczej ma powoływać i odwoływać członków zarządu fundacji.
Organy fundacji rodzinnej – rada nadzorcza
  • będzie, co do zasady, organem fakultatywnym,a obowiązkowym gdy liczba beneficjentów będzie przekraczać 25 osób;
  • członkowie rady nadzorczej będą powoływani na pięcioletnią kadencję, chyba że statut będzie stanowić inaczej;
  • ma pełnić funkcje nadzorcze w stosunku do zarząduw zakresie przestrzegania prawa i postanowień zawartych w statucie;
  • statut może rozszerzyć uprawnienia rady nadzorczej (np. zgoda na czynności zarządu).
 Podatki w fundacji rodzinnej
  • wniesienie mienia do fundacji – wprowadzono zwolnienie z podatku od spadków i darowizn oraz zwolenienie z podatku dochodowego od osób prawnych,
  • wypłata z fundacji lub przeniesienie mienia na rzecz beneficjenta:
    • w grupie 4a PSD – zwolnienie z podatku od spadków i darowizn oraz PIT, tylko 15%CIT fundacji;
    • nie w grupie 4a – 15% CIT fundacja i 15% PIT beneficjent,
  • przy likwidacji fundacji z wypłatami mienia –fundacja zapłaci 15% CIT od wartości mienia pomniejszonego o wartość podatkową mienia wniesionego przez fundatora lub fundatorów.
  • fundacja rodzinna zyskała zwolnienie podmiotowe z CIT na podstawie art. 6 CIT, jednakże podatek wystąpi przy wypłacie świadczeń, likwidacji lub prowadzeniu innej działalności gospodarczej niż określona w art. 6 ustawy o fundacji rodzinnej.
Czy fundacja rodzinna w Polsce może być rozwiązaniem na problemy sukcesyjne Twojej firmy i rodziny?
Piotr Grabowski Radca prawny, wspólnik zarządzajacy GWLAW

Założyciel i wspólnik zarządzający GWLAW.

Doświadczony doradca firm rodzinnych zaangażowany w proces legislacyjny wprowadzenia do polskiego porządku prawnego fundacji rodzinnej. Doradza właścicielom firm rodzinnych w opracowaniu i wdrażaniu planów sukcesyjnych, zakładaniu fundacji rodzinnych (w Polsce i za granicą)

Zajmuje się także doradztwem na rzecz polskich i zagranicznym klientów w zakresie transakcji M&A, prowadzi liczne procesy przekształceń, fuzji i przejęć oraz podziałów spółek handlowych, również transgranicznych.

Specjalizuje się również w prawie rynków kapitałowych, wprowadzaniem spółek do obrotu na rynku regulowanym oraz ofertami niepublicznymi instrumentów finansowych, w tym w szczególności obligacji korporacyjnych.

 

dr Rafał Trzeciakowski Radca prawny

Specjalizuje się w procesach sukcesyjnych, prawie korporacyjnym oraz handlowym.

Zajmuje się przede wszystkim procesami sukcesyjnymi, doradztwem korporacyjnym oraz rozwiązywaniem sporów wynikłych pomiędzy przedsiębiorcami lub wspólnikami.

W ramach procesów sukcesyjnych opracowuje i wdraża rozwiązania zmierzające do budowania wielopokoleniowych przedsiębiorstw rodzinnych.

Cechuje go indywidualne podejście do każdego klienta, elastyczność, kreatywność, wytrwałość w działaniu oraz nieszablonowe podejście do napotykanych przeszkód.

Zna biegle język angielski z uwzględnieniem terminologii prawniczej.

Prywatnie jest piwowarem domowym oraz sędzią piwnym, a także fanem futbolu, w szczególności angielskiego.

Urszula Ogorzałek Doradca podatkowy

Dostarcza rozwiązania podatkowe w procesach sukcesyjnych polskich firm rodzinnych, jak również w procesach restrukturyzacyjnych, transakcjach na rynku nieruchomości, sprzedaży udziałów. Posiada doświadczenie w procesach reorganizacji aktywów, przekształceń, połączeń, podziałów.

Doradza w zakresie bieżącej działalności operacyjnej przedsiębiorstw. Specjalizuje się w podatkach dochodowych dotyczących planowania podatkowego oraz wyboru formy opodatkowania spółek, jak i jednoosobowych działalności gospodarczych.  Specjalizuje się w podatku dochodowym od osób prawnych, ze szczególnym uwzględnieniem opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek.

Doradza jednoosobowym działalnościom gospodarczym, spółkom osobowym oraz kapitałowym przy wyborze optymalnej formy opodatkowania.

Cechuje ją duża dbałość o szczegóły, świadomość wagi wykonywanej przez nią pracy oraz fakt, że powierzone prace wykonuje z najwyższą starannością.

Profesjonalizm, i biznesowe podejście do prowadzonych spraw są podstawową jej pracy.

Prywatnie uwielbia bieganie oraz górskie wędrówki.

 

Daria Leszczyk Adwokat

Specjalizuje się w prawie spółek handlowych, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki planowania sukcesyjnego w firmach rodzinnych.

Prowadzi liczne procesy planowania i wdrażania złożonych i kompleksowych procesów sukcesji, zarówno na poziomie korporacyjnym, jak i poziomie otoczenia rodzinnego (planowanie testamentowe, zmiany własnościowe, konstytucje rodzinne). Doradzała dużym polskim firmom rodzinnym w procesach zmiany pokoleniowej.

Aktywnie współpracuje ze środowiskiem firm rodzinnych w zakresie legislacji skupiającej się wokół bezpiecznej sukcesji, w tym brała udział w konsultacjach oraz pracach nad ustawą o fundacji rodzinnej.

Specjalizuje się także w procesach strukturyzacji majątkowych (podziały, przekształcenia, połączenia, aporty) oraz procesach M&A. Doradza w procesach inwestycyjnych oraz transakcjach joint venture, a także uczestniczy w due diligence przedsiębiorstw.