Podstawowym celem restrukturyzacji jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością. Odpowiedni dobór metod restrukturyzacji, pozwala zadłużonemu dłużnikowi wyjść z problemów finansowych, przy jednoczesnym zaspokojeniu interesów wierzycieli. Restrukturyzacja to szansa na zawarcie porozumień z wierzycielami na warunkach możliwych do spełnienia przez dłużnika. Kluczowe jest podjęcie działań restrukturyzacyjnych w odpowiednim czasie, co niewątpliwie przyczyni się do większej efektywności prowadzonego postępowania.
Postępowanie restrukturyzacyjne jest przeznaczone zarówno dla jednoosobowych działalności, jak i takich, które wykonywane są w formie spółek prawa handlowego, a także dla gospodarstw rolnych. Postępowanie restrukturyzacyjne może być prowadzone wyłącznie wobec dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością. W prawie upadłościowym wskazuje się, że stanem niewypłacalności mamy do czynienia, gdy dany podmiot nie jest w stanie na bieżąco regulować swoje zobowiązania przez co najmniej trzy miesiące.
Zgodnie z przepisami prawa restrukturyzacyjnego, dłużnicy mogą wybierać spośród czterech dostępnych postępowań restrukturyzacyjnych tj.:
- postępowanie o zatwierdzenie układu,
- przyśpieszone postępowanie układowe,
- postępowanie układowe,
- postępowanie sanacyjne.
Wskazane powyżej postępowania restrukturyzacyjne różnią się od siebie m.in. czasem trwania, stopniem sformalizowania, zakresem ochrony przeciwegzekucyjnej czy sposobem zarządzenia przedsiębiorstwem. Wybór właściwego postępowania zależy od sytuacji finansowej dłużnika oraz od jego potrzeb i oczekiwań. Każda sprawa jest indywidualna i uzależniona od szeregu czynników np. sytuacji finansowej oraz prawnej dłużnika.
Przebieg postępowania restrukturyzacyjnego uzależniony jest od wybranego przez dłużnika rodzaju postępowania. Należy podkreślić, że możliwość wyboru pierwszych dwóch procedur obowiązuje jedynie, gdy suma wierzytelności spornych jest niższa niż 15% wszystkich wierzytelności. Powyżej tego progu zadłużonemu przedsiębiorcy pozostają do wyboru wyłącznie postępowanie układowe lub sanacyjne. Jednak cechą wspólną wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych jest to, że zmierzają one do przyjęcia i zatwierdzenia układu restrukturyzującego. Postępowanie restrukturyzacyjne wszczyna się na wniosek restrukturyzacyjny złożony przez dłużnika. W sytuacji złożenia wniosku restrukturyzacyjnego i wniosku o ogłoszenie upadłości, w pierwszej kolejności rozpoznaje się wniosek restrukturyzacyjny. Należy mieć również na uwadze, iż Sąd restrukturyzacyjny odmawia otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeżeli skutkiem tego postępowania byłoby pokrzywdzenie wierzycieli.
Po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego, dłużnik ma obowiązek dodawać do swojej dotychczasowej firmy oznaczenie „w restrukturyzacji”.
Warto też pamiętać, że od 1 grudnia 2021 r. postępowania upadłościowe oraz restrukturyzacyjne prowadzone są w systemie teleinformatycznym, za pośrednictwem Krajowego Rejestru Zadłużonych (KRZ). Jest to jawny rejestr, w którym ogłasza się informacje o postępowaniach upadłościowych i restrukturyzacyjnych.
