Covidowe wstrzymanie biegu przedawnienia niezgodne z Konstytucją

Przepisy ustawy covidowej dotyczące wstrzymania biegu przedawnienia karalności czynu i przedawnienia wykonania kary w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe są niezgodne z Konstytucją – orzekł we wtorek Trybunał Konstytucyjny (sygn. P 12/22).

Na wniosek Sądu Rejonowego w Jarosławiu Trybunał Konstytucyjny przeprowadził kontrolę zgodności z Konstytucją artykułu 15zzr1 ustępu 1 ustawy z 2 marca 2020 roku o szczególnych środkach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.
W ocenie sądu karnego wątpliwości budzi fakt, że ustawodawca nie wskazał terminu, do którego obowiązywać będzie omawiane zawieszenie biegu terminów przedawnienia karalności przestępstw i przedawnienia wykonania kary, jak również nie określił maksymalnego limitu czasowego do którego może ono trwać.

Trybunał Konstytucyjny uznał przepis za niezgodny z Konstytucją.

Według TK ustawodawca w art. 15zzr1 par. 1 ustawy marcowej nie wskazał terminu, do którego obowiązywać miało zawieszenie biegu terminów przedawnienia karalności czynu oraz przedawnienie wykonania kary w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe, jak również nie określił maksymalnego limitu czasowego, do którego mogło ono trwać. Mimo że stan zagrożenia epidemicznego ogłoszono po raz pierwszy 14 marca 2020 r., następnie ogłoszono stan epidemii 20 marca 2020 r., a od 16 maja 2022 r. obowiązywał ponownie stan zagrożenia epidemicznego, który ostatecznie został zniesiony 1 lipca 2023 r., to – z perspektywy, tak organów stosujących prawo, jak i jednostek, zwłaszcza w dacie wniesienia rozpatrywanego pytania prawnego – nie było możliwe określenie granic czasowych, do których trwać miało wydłużenie okresów przedawnienia. Tym samym art. 15zzr1 ust. 1 ustawy marcowej stworzył w istocie instytucję zawieszenia przedawnienia na czas nieokreślony, godząc przez to w zasadę ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, a w konsekwencji jest niezgodny z art. 2 Konstytucji RP.

Prawnicy zaangażowani