In legibus magis simplicitas quam difficultas placet. (I.2.23.7)

W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość.
Zmiany w przepisach dotyczące pracowników | Newsletter GWLAW
2022-05-31

Do 1 sierpnia 2022 r. do polskiego porządku prawnego zostaną wdrożone dwie dyrektywy unijne dotyczące pracowników: dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE.

Poniżej kluczowe zmiany przewidziane w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw:

  1. Planowane jest wydłużenie wymiaru urlopu rodzicielskiego do 41 tygodni (w przypadku urodzenia jednego dziecka) albo 43 tygodni (w przypadku porodu mnogiego) (obecnie jest to 32/34 tygodnie). Jednocześnie planuje się wprowadzenie nieprzenoszalnego prawa każdego z rodziców do części tego urlopu w wymiarze do 9 tygodni (oznacza to, że jedno z rodziców może wykorzystać maksymalnie do 32/34 tygodni).
  2. Projekt zakłada, że pracownik – ojciec powinien zgłosić wniosek o urlop ojcowski (który mu niezmienne przysługuje w wymiarze do 2 tygodni) do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia, a nie tak jak dotychczas – 24. miesiąca życia.
  3. Nadto planowane jest wprowadzenie nowego urlopu opiekuńczego w wymiarze do 5 dni w roku kalendarzowym w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny (synem, córką, matką, ojcem lub małżonkiem) lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych. Pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia za czas tego urlopu.
  4. Pracownikowi ma ponadto przysługiwać zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym, z powodu działania siły wyższej, w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika. W okresie tego zwolnienia od pracy pracownik ma zachowywać prawo do połowy wynagrodzenia.
  5. Projekt zakłada także, że pracownik opiekujący się dzieckiem, do ukończenia przez nie 8. roku życia, może złożyć wniosek o zastosowanie do niego elastycznej organizacji pracy, która ma polegać na dostosowaniu organizacji pracy pracownika do jego indywidualnych potrzeb m.in. poprzez telepracę, przerywany czas pracy, system skróconego tygodnia pracy, system pracy weekendowej, ruchomy czas pracy czy indywidualny rozkład czasu pracy, a także obniżenie wymiaru czasu pracy.
  6. Projekt zakłada także zmiany w czasie trwania umów zawieranych na okres próbny. I tak: okres próbny powinien trwać 1 miesiąc – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy, 2 miesiące – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy. Dodatkowo przewidziano możliwość przedłużenia okresu próbnego o jeden miesiąc w przypadku, gdy jest to uzasadnione rodzajem pracy.
  7. Kolejną planowaną zmianą jest brak możliwości zawarcia ponownej umowy na okres próbny z pracownikiem po upływie co najmniej 3 lat od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę, jeżeli pracownik ma być zatrudniony w celu wykonywania tego samego rodzaju pracy.
  8. Projektowana nowa treść art. 29 i art. 29[1] Kodeksu pracy nakłada na pracodawców nowe obowiązki informacyjne poprzez znaczne rozszerzenie zakresu informacji o warunkach zatrudnienia pracownika.
  9. Pracownik będzie miał zapewnione prawo do jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą.
  10. Nowelizacja wprowadzi także brak możliwości zatrudnienia w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy oraz delegowania poza stałe miejsce pracy pracownika opiekującego się dzieckiem do 8. roku życia (obecnie do 4. roku życia) – bez jego zgody.
  11. Planowane jest także wprowadzenie obowiązku uzasadniania przez pracodawców wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony oraz przeprowadzania konsultacji związkowej (tak jak obecnie w przypadku umów na czas nieokreślony), a także możliwości ubiegania się przez pracownika o przywrócenie do pracy – w przypadku nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę na czas określony lub naruszającego przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (obecnie jedynie odszkodowanie).

Więcej szczegółów w artykule tutaj

autor: radca prawny Patrycja Dados