MEDIA

• Kto może być fundatorem fundacji rodzinnej w Polsce? Jaka jest jego rola?
• Jakie aktywa fundator może wnieść do fundacji rodzinnej? Czym jest family office? Piotr Grabowski
• Czym jest fundacja rodzinna? Jakie są jej cele i jak ja utworzyć? Daria Leszczyk
• Kontrola trzeźwości pracowników | radca prawny Patrycja Dados
• Prawo spadkowe prostym językiem | rozmowa z radcą prawnym Patrycją Dados dla TVP Kobieta
• Proces frankowy krok po kroku - Adwokat Marcin Miszczuk w rozmowie w Biznes24

Uporczywe uchylanie się od sprawowania opieki nad spadkodawcą - projekt zmiany kodeksu cywilnego zgłoszony przez Ministra Sprawiedliwości

2022-01-26

Osoba uporczywie uchylająca się od sprawowania opieki nad spadkodawcą lub osoba uporczywie nie wykonująca obowiązku alimentacyjnego wobec spadkodawcy będzie mogła zostać uznana przez sąd za niegodną (tym samym nie będzie miała prawa do dziedziczenia ustawowego ani zachowku) – tak przewiduje projekt zmiany kodeksu cywilnego zgłoszony przez Ministra Sprawiedliwości.

Dnia 15 grudnia 2021 roku został złożony przez Ministra Sprawiedliwości projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw.

Projekt dodaje do dotychczas przewidzianych art. 928 § 1 Kodeksu cywilnego przesłanek mogących stanowić podstawę uznania spadkobiercę przez sąd za niegodnego: po pierwsze – uporczywe uchylanie się od sprawowania opieki nad spadkodawcą, po drugie – uporczywe niewykonywanie obowiązku alimentacyjnego wobec spadkodawcy.

Te przesłanki, wystarczy, że jedna z nich zostanie spełniona niezależnie, będą mogły, zgodnie z projektem, stanowić podstawę uznania spadkobiercy za niegodnego.

Dziedziczenie przez osobę, która uporczywie uchyla się od sprawowania opieki nad spadkodawcą lub uporczywie nie wykonuje swojego obowiązku alimentacyjnego wobec spadkodawcy powszechnie uznawane jest za niesprawiedliwe i niesłuszne, a nawet niemoralne. Tymczasem spadkodawca może nie zdążyć, chociażby przykładowo z uwagi na nagłą zmianę stanu zdrowia, ze spisaniem testamentu obejmującego wydziedziczenie spadkobiercy z uwagi na uporczywe niedopełnianie względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych. W takiej sytuacji instytucja uznania za niegodnego może okazać się ochronna wobec majątku spadkodawcy i innych spadkobierców godnych jego nabycia po danym spadkodawcy.

Należy wskazać, iż zgodnie z kodeksem cywilnym, uznania spadkobiercy za niegodnego może żądać każdy, kto ma w tym interes. Z żądaniem takim można wystąpić w ciągu roku od dnia, w którym dana osoba dowiedziała się o przyczynie niegodności, nie później niż przed upływem lat trzech od otwarcia spadku.

Co istotne w przypadku uznania za niegodnego, taki spadkobierca zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku, nie ma więc prawa do dziedziczenia ustawowego ani prawa do zachowku po spadkodawcy.

Projekt zakłada również m.in. zmiany w zakresie ograniczenia kręgu spadkobierców ustawowych, nowe regulacje w zakresie biegu terminów do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku poprzez wprowadzenie regulacji określającej, że dla zachowania ustawowego terminu do złożenia takiego oświadczenia, wystarczające jest złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku a nadto przekazanie do kompetencji sądu spadku rozpoznawanie wniosków o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka lub osoby pozostającej pod opieką w postaci przyjęcia lub odrzucenia spadku.

 

autor: radca prawny Luiza Kwaśnicka